دوره ۲۵، شماره ۷۹ - ( ۱۰-۱۴۰۴ )                   جلد ۲۵ شماره ۷۹ صفحات ۰دوره۰فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Nasiri D, Borna R, Zohorian pordel M. (2025). Temporal and spatial monitoring of drought using remote sensing technique (case study of Khuzestan province). jgs. 25(79),
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4220-fa.html
نصیری دانش، برنا رضا، ظهوریان پردل منیژه. پایش زمانی مکانی خشکسالی با استفاده از تکنیک سنجش از دور (مطالعه موردی استان خوزستان) تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ۱۴۰۴; ۲۵ (۷۹)

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-۱-۴۲۲۰-fa.html


۱- دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، گروه جغرافیا
۲- دانشیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.، گروه جغرافیا ، rborna22@gmail.com
۳- استادیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز, ایران، گروه جغرافیا
چکیده:   (۵۹۸۹ مشاهده)
هدف اساسی این تحقیق ارائه شاخص سنجش از دوری برای پایش زمانی مکانی خشکسالی در سطح استان خوزستان و اعتبارسنجی آن با استفاده از شاخص­های خشکسالی هواشناسی ایستگاهی است. ابتدا با استفاده از محصولات پوشش گیاهی (MOD13C2) و دمای سطح زمین (MOD11C3) سنجنده MODIS، اقدام به تولید شاخص خشکسالی مبتنی بر پوشش گیاهی به نام شاخص سلامت گیاهی VHI گردید. برای ارزیابی و اعتبارسنجی این شاخص از شاخص خشکسالی هواشناسی SPI که مبتنی بر داده­های بارش ایستگاهی طی دوره آماری 2000-2012، بود استفاده شد. مقایسه شاخص خشکسالی  VHI، با مقادیر شاخص خشکسالی هواشناسی SPI سه ماهه بیانگر وجود همبستگی معنی داری بین 68/0 تا 75/0 بود. با شناسایی 4 سال با حاکمیت خشکسالی فراگیر و نسبتاً شدید در سطح استان خوزستان (براساس هر دو شاخص VHI و SPI)، که شامل سال­های 2000، 2005، 2012، 2015، بود، الگوی توزیع فضایی خشکسالی هواشناسی و خشکسالی گیاهی VHI به طور کلی بیانگر آن بود که عموماً بخش­های شمالی استان درگیر خشکسالی های خفیف تا متوسط و بخش های جنوبی عموما درگیر خشکسالی­های متوسط تا شدید بوده­اند. ماتریس همبستگی فضایی مبتنی بر تعداد 2500 پیکسل با ابعاد 5*5 کیلومتری که شامل مقادیر VHI و SPI سال­های منتخب خشکسالی بودند، بیانگر وجود همسبتگی فضایی معنی­داری بین دو شاخص مذکور بودند. در خشکسالی فراگیر سال 2000، در سطح استان خوزستان، دو شاخص خشکسالی VHI و SPI، همبستگی برابر 47/0، و در سال 2005، برابر 35/0، و در سال 2012 ،برابر 42/0، و در سال 2015، برابر 40/0 نشان دادند این مقادیر همبستگی در سطح اطمینان 95/0 (P_value=0.05)، معنی­دار بوده است. براین اساس شاخص خشکسالی مبتنی بر محصولات پوشش گیاهی و دمای سطح زمین سنجنده MODIS می­تواند به صورت قابل قبولی هم از لحاظ سری زمانی و هم از لحاظ توزیع فضایی شدت و الگوی توزیع خشکسالی را آشکار کند.
 
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اب و هواشناسی

فهرست منابع
۱. بارونیان ایرج؛ برنا رضا؛ ظهوریان منیژه؛ مرشدی جعفر. (۱۴۰۰). آشکار‌سازی تاثیرگذاری تغییرات کاربری زمین‌ها در توزیع فضایی غلظت گردوغبار استان خوزستان با استفاده از محصولات سنجنده MODIS ، جغرافیا و پایداری محیط، ۱۱(۳): ۹۷-۱۱۴
۲. زارع خورمیزی هادی؛ غفاریان مالمیری حمیدرضا. (۱۳۹۶). پایش خشکسالی و تأثیر آن بر پوشش گیاهی با استفاده از فناوری های سنج شاز دور بررسی موردی: استان یزد، سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۴، نشریه مدیریت بیابان، ۱۰(۵): ۶۸-۸۶
۳. زرگران پریما؛ بذرافشان جواد؛ شریعتمداری زهرا؛ حجابی سمیه؛ کمالی سعیده. (۱۳۹۸). پایش روزانه تأثیر خشکسالی بر پوشش گیاهی با استفاده از داده‌های بارش شبکه INTERIM و تصاویر سنجنده MODIS (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)، نشریه هواشناسی کشاورزی، ۷(۲): ۳-۱۴
۴. شهپری ثانی داود؛ میرزایی محمد؛ محمودیان حسین. (۱۳۹۸). بررسی میزان تمایل به مهاجرت جوانان از استان خوزستان: مسائل متعاقب و عوامل زمینه‌ساز، بررسی مسائل اجتماعی ایران، ۱۰(۱): ۱۱۹-۱۴۳
۵. موغلی مرضیه.(۱۳۹۹). پایش تغییرات پوشش گیاهی در اثر خشکسالی در حوضه آبریز درودزن با استفاده از تصاویر MODIS، فصلنامه جغرافیای طبیعی، ۱۲(۴۹): ۸۵-۱۰۷
۶. نوابی نغمه؛ مقدسی مهنوش؛ نجی خرم ناصر. (۱۴۰۰). ارزیابی پایش خشکسالی کشاورزی با استفاده از شاخص‌های مختلف بر اساس داده‌های زمینی و سنجش از دور، مطالعه موردی: حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، مهندسی و مدیریت آبخیز ،۱۳(۱): ۱-۱۲
۷. میرموسوی سیدحسین؛ کریمی حمیده؛ (۱۳۹۲)، مطالعه‌ی اثر خشکسالی بر روی پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سنجنده‌ی MODIS مورد: استان کردستان، نشریه جغرافیا و توسعه،۱۱(۳۱): ۵۷-۷۶
8. Aulia, M.R., Liyantono Setiawan, Y., Fatikhunnada, A., (2016), Drought detection of West Java's paddy field using MODIS EVI satellite images (case study: Rancaekek and Rancaekek Wetan), Procedia Environmental Sciences, 33: 646 - 653. [DOI:10.1016/j.proenv.2016.03.119]
9. Jiang, Y., Wang, R., Peng, Q., Wu, X., Ning, H., Li, C., (2018), The relationship between drought activity and vegetation cover in Northwest China from 1982 to2013, Natural Hazards, 92(1): 145-163 [DOI:10.1007/s11069-018-3282-3]
10. Karnieli, A., Bayasgalan, M., Bayarjargal, Y., Agam, N., Khudulmur, S., Tucker, C. J., (2006), Comments on the Use of the Vegetation Health Index over Mongolia, International Journal of Remote Sensing,. 27(10): 2017 -2024. [DOI:10.1080/01431160500121727]
11. Mairon, A., Eduardo, M., (2020). Drought Monitoring Based on Remote Sensing in a Grain-Producing Region in the Cerrado-Amazon Transition, Brazil, 12(12): 3366 [DOI:10.3390/w12123366]
12. Mckee, T. B., Doesken, N. J., Kleist, J., (1993), The relationship of drought frequency and duration to time scales, 8th Conference of Applied Climatology, Aneheim, 179-184
13. Mukherjee, T., Mukherjee, S., Mukhopadhaya, A., Roy, A. K., & Dutta, S., (2014), Drought monitoring of chhattisgarh using different indices based on remote sensing data, Climate Change and Biodiversity, 85-101. [DOI:10.1007/978-4-431-54838-6_7]
14. Sivakumar, M. V. K., Motha, R. P., Wilhite, D. A., and Qu, J. J., (2011), Towards a compendium on national drought policy." Proc. of an Expert Meeting on the Preparation of a Compendium on National Drought Policy, World Meteorological Organization, Washington DC, USA,1-135.
15. Thenkabail, P. S., Gamage, M. S. D. N., Smakhtin, V. U., (2004), The use of remote sensing data for drought assessment and monitoring in Southwest Asia, Research Report 85, International water management Institute.
16. Woli, P., Jonesb, J. W., Ingramb, K. T., and Fraisseb, C. W., (2012), Agricultural reference index for drought (ARID),Agronomy Journal,104(2): 287-300 [DOI:10.2134/agronj2011.0286]
17. Wylie, B. K., Meyer D. J., Tieszen, L. L.. Mannel, S., (2017). Satellite Mapping Of Surface Biophysical Parameters At The Biome Scale Over The North American Grasslands: A Case Study, Remote Sensing Of Environment, 79 (2-3): 266-278. [DOI:10.1016/S0034-4257(01)00278-4]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وبگاه متعلق به تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Applied Researches in Geographical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)