دوره 26، شماره 80 - ( 1-1405 ) جلد 26 شماره 80 صفحات 0دوره0فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

mahdnejad H, Bargi H, Gholami A. (2026). Spatial analysis of economic inequality in the metropolis of Isfahan. jgs. 26(80),
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3815-fa.html

مهدنژاد حافظ، برقی حمید، غلامی علیرضا.(1405). تحلیل مکانی-فضایی نابرابری اقتصادی در کلان‌شهر اصفهان تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی 26 (80)

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3815-fa.html

تحلیل مکانی-فضایی نابرابری اقتصادی در کلان‌شهر اصفهان

حافظ مهدنژاد^*¹

، حمید برقی²

، علیرضا غلامی³

1- دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، گروه جغرافیا، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران ، h.mahdnejad@gmail.com
2- دانشگاه اصفهان، ایران، گروه جغرافیا
3- خرم آباد، ایران، دبیر جغرافیا، آموزش و پرورش لرستان

چکیده: (7765 مشاهده)

امروزه شهرهای کشور با نوعی دوگانگی و نابرابری مواجه شدهاند. چنانچه نابرابری شهری به یکی از مشخصههای مکانی آنها تبدیل شده است. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، پهنهبندی محلههای نابرابری فضایی کلانشهر اصفهان بر اساس شاخصهای اقتصادی جهت برنامه‌ریزی بهتر برای ساماندهی، توانمندسازی و افزایش کیفیت زندگی آنها است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی میباشد. دادههای پژوهش از بلوکهای آماری(1395) مرکز آمار ایران تهیه شدهاند. روش آماری مورد استفاده برای تحلیل دادهها، تدوین شاخصها و استخراج شاخص نهایی شکاف و نابرابری شهری، AHP ، تاپسیس (Topsis) و Hotspot است. یافتههای پژوهش نشان میدهد ضریب تاثیر شاخصهای مربوط به مولفههای گروه های عمدۀ شغلی، اشتغال، مسکن و وسیلۀ نقلیه به ترتیب مشتمل بر 265/0، 317/0، 234/0 و 184/0 است. بر مبنای شاخص نهایی وضعیت نابرابری جغرافیایی از لحاظ شاخصهای اقتصادی، 23 محله(98/11%) دارای کیفیت مناسب، 37 محله(27/19%) دارای کیفیت نسبتاً مناسب، 52 محله(08/27%) در وضعیت متوسط، 64 محله(33/33%) در وضعیت نسبتاً نامناسب و در نهایت 16 محله معادل حدود 33/8% از کل محلههای کلان‌شهر اصفهان در وضعیت نامناسبی قرار دارند. در مجموع، حدود 42% از کل محلههای کلان‌شهر اصفهان در وضعیت نامناسبی قرار دارند. نتایج حاصل از مدل Hotspot نشان دهندۀ آن است که محلههای دارای ارزش‌های بالاتر از میانگین در جنوب و تا حدودی در مرکز شهر و محلههای دارای ارزش پایین تر از میانگین در شرق و تا حدودی در غرب شهر اصفهان قرار گرفته‌اند. در واقع، میتوان به گونهای شهر را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم نمود.

واژه‌های کلیدی: فقر شهری، مسکن، اشتغال، گروه‌های شغلی، کلان‌شهر اصفهان

نوع مطالعه: كاربردي | موضوع مقاله: جغرافیا و برنامه ریزی شهری

فهرست منابع

1. پیله ور، علی اصغر .(1398). مدل سازی سطوح نابرابری به کمک شاخص های مکانی و غیرمکانی در خراسان شمالی، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 19(54): 79-65.

2. روستایی، شهریور. کریم‌زاده، حسین. رحمتی، خسرو .(1395). تحلیل نابرابری‌های فضایی بر پایۀ شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در شهرهای میانه اندام (مطالعۀ موردی: شهر میاندوآب)، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 4(3): 471-449.

3. ستاوند، محمدهادی. حاجی زاده، فاضل. یغفوری، حسین .(1398). واکاوی فضایی مناطق شهری شیراز از منظر عدالت اجتماعی با تاکید بر خدمات عمومی، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 19(52): 192-171.

4. شورت، جان رنه.(1398). نظریه شهری، ارزیابی انتقادی، ترجمه دکتر کرامت‌اله زیاری، حافظ مهدنژاد و فریاد پرهیز، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، تهران.

5. صادقی رسول. زنجری، نسیبه. (1396). الگوی فضایی نابرابری توسعه در مناطق ۲۲گانه کلانشهر تهران. رفاه اجتماعی. ۱۷ (۶۶) :۱۴۹-۱۸۴.

6. Arnott, R .(1997). Economic Theory and the Spatial Mismatch Hypothesis, Journal Indexing and Metrics, 35(7):1-29.

7. Birkisdóttir,V. L. (2018). The Impact of Racial Segregation in South Africa, BA thesis BA-degree in sociology, Faculty of Social and Human Sciences School of social sciences, University of Iceland.

8. Buitelaar, E. Raspe,O. Weterings,A .(2016). Urban inequality and justice; Creating conceptual order and providing a policy menu, PBL Working Paper , 22(2016): 1-33.

9. Chen.H. Ng, M. K.Lee, J. Sze Mak,W. W. (2018). Socio-spatial polarization and the (re-)distribution of deprived groups in world cities: A case study of Hong Kong, Urban Geography, 1(2018): 1-64.

10. Critelli, G. Musella, M .(2016). Social Segregation in Urban Area: the results of a project in the metropolitan city of Reggio Calabria, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 223 (‌2016 ): 89 – 94.

11. Gobillon,L. Selod,H. Zenou,Y .(2007). The Mechanisms of Spatial Mismatch, Urban Studies, 44,(12): 2401–2427.

12. Jencks, C. (1989). What is the Underclass–and is it Growing?’ Focus,12( 1):14-26

13. Joseph, M. L. Chaskin, R. J. Webber, H. S. (2007). The Theoretical Basis for Addressing Poverty Through Mixed Income Development, Urban Affairs Review, 42 (‌3):(369-409).

14. Kain, J. (1968). Housing segregation, Negro employment, and metropolitan decentralization. Quarterly Journal of Economics, 82(1968): 175-197.

15. Kain, J. F. (1992).The Spatial Mismatch Hypothesis: Three Decades Later, Housing Policy Debate, 3(2): 371-392.

16. Lister,R .(1996). Introduction: In Search of the Underclass. In: Lister, R. Walker, A. Alcock, P. David, M. E. . (eds.). Charles Murray and the Underclass: The Developing Debate. IEA Health and Welfare Unit in association with The Sunday Times: London.

17. Motiram,S. Sarma,N .(2011). Polarization, Inequality and Growth: The Indian Experience, Indira Gandhi Institute of Development Research, Mumbai, June 2011.

18. Quillian,L .(2012). Segregation and Poverty Concentration: The Role of Three Segregations, American Sociological Review, 77(3): 354–379.

19. Small, M. L. Newman, K. (2001). Urban Poverty after The Truly Disadvantaged: The Rediscovery of the Family, the Neighborhood, and Culture, Annual Review of Sociology, 27 (2001):23-45.

20. Smith, T. E. Zenou, Y. (2003). Spatial Mismatch, Search effort and Urban Spatial Structure, 30 July 2002; revised 2 January 2003: 1-37.

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.