1- دانشگاه دامغان
2- دانشگاه تبریز ، Afarajimonfared63@gmail.com
3- دانشگاه تبریز
چکیده: (1513 مشاهده)
گسترش مناطق کوهستانی و بیابانی در سرزمین ایران، سبب شده تا پدیدههای شناخته شده ژئومورفولوژیکی نیز، رخنمون نماید. مخروطافکنه از جمله این پدیدههایی هستند که در مناطق مختلف پراکنش یافتهاند. شناسایی عوامل بوجود آورنده و آگاهی از تأثیرات آنها میتواند انسان را در کنترل و محدود نمودن برخی از مخاطرات طبیعی و همچنین آمایش بهینه سرزمین کمک کند. در این پژوهش سعی شد از طریق بررسی شواهد موجود مخروط افکنهها به ارزیابی وضعیت
فعالیتهای تکتونیکی در جنوب دامنههای رشتهکوه خرقان در شمال شرق استان همدان پرداخته شود. بنابراین در ابتدا روند گسترش مخروط افکنههای منطقه (متشکل از دو مخروط افکنه گوزلدره و کرفس و چندین مخروط افکنه کوچک) با استفاده از نقشهها و نرمافزارهای مختلف ترسیم شد، سپس به ارزیابی شواهد موجود در خصوص فعالیت تکتونیک پرداخته شد. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که در بعضی از قسمتها تکتونیک فعال (مثل قسمت شرقی مخروط افکنه گوزلدره) و در بعضی مناطق غیرفعال (الگوی قرارگیری مخروط افکنههای کوچک در محدوده بین مخروط کرفس و گوزلدره) است. شواهد دیگر در بستر و حاشیه مخروط افکنه گوزل نشان از تغییرات زمین ساختی در اثر فعالیت گسلهای فعال در قسمت شرقی منطقه است که الگوی حرکت آبراهههای را در بستر رودخانه تغییر داده و منجر به تخریب و کاوش قسمتهای کناری رودخانه شده است. همچنین الگوی زهکشی و عمق برش در سطوح مخروطافکنهها از وجود فعالیت نسبی زمینساخت در مخروط افکنهها است. لوگهای تهیه شده نشان از دورههای آرام و فعال در دورههای مختلف زمینشناسی در منطقه مورد مطالعه است. بهطوریکه ابتدا با یک دوره آرام طولانی مدت شروع و سپس جنبشهای زمینساخت فعالیت کرده و در ادامه با نوسانهایی ادامه پیداکرده است.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
ژئومورفولوژی دریافت: 1399/8/10 | پذیرش: 1400/1/22