بررسی اثرات شهرک های صنعتی بر توسعه روستاهای همجوار: مطالعه موردی شهرک های صنعتی شباب و ایلام پژوهش حاضر با هدف شناخت و تحلیل اثرات مثبت و منفی شهرک¬های صنعتی شباب و ایلام بر روستاهای اطراف این شهرک¬ها و مقایسه این دو منطقه از لحاظ دستیابی به اهداف توسعه پایدار طراحی شده است. این پژوهش به¬صورت پیمایشی انجام گرفته و جامعه آماری این تحقیق را روستاییان ساکن در روستاهای اطراف این دو شهرک تشکیل داده¬اند(N=23004). حجم نمونه از طریق فرمول کوکران برآورد (n=364) و نمونه¬ها به روش نمونه¬گیری چند مرحله¬ای و به¬صورت تصادفی با انتساب متناسب انتخاب گردیدند. نتایج تحلیل عاملی اثرات مثبت شهرک صنعتی شباب در منطقه نشان می¬دهد که اثرات اجتماعی، کشاورزی، کالبدی، اقتصادی و زیست¬محیطی در مجموع60/73 درصد از کل واریانس متغیر وابسته را تبیین می¬کند. اثرات مثبت شهرک صنعتی ایلام نیز در منطقه شامل آثار اجتماعی، کشاورزی، کالبدی، اقتصادی و زیست¬محیطی در مجموع 89/59 درصد از کل واریانس متغیر وابسته را تبیین می¬کند. به¬طور کلی می¬توان بیان کرد که شهرک صنعتی شباب تأثیرات مثبت بیشتری بر روستاهای همجوار دارد. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-624-fa.pdf 2012-01-15 7 26 اثرات شهرک صنعتی توسعه روستایی شباب ایلام alireza472003@yahoo.com 1 AUTHOR masomeh_jamshidi@yahoo.com 2 AUTHOR alireza.gholami65@gmail.com 3 AUTHOR farshad.soory@gmail.com 4 AUTHOR
بررسی زمینه های جابه جایی کلان جنگهای فراگیر در خاورمیانه جغرافیای جنگ در خاورمیانه میان 64 ساله ی 1948 تا 2011 دگرگون شده است. در 32 ساله ی 1948 تا 1980، جنگ های خاورمیانه پیرامون اسراییل متمرکز بود. در این سال ها جنگ های چهارگانه ی 1948 ، 1956، 1967 و 1973 به باختر خاورمیانه که در برگیرنده ی اسراییل، سوریه، اردن، مصر و لبنان است، چشم اندازی بحرانی و جنگی داده بود. ولی از 1979 و در پی پیمان کمپ دیوید، فضای پیرامونی اسراییل طی روندی پرشتاب، آرام و آرام تر شد؛ ازآن پس تاکنون، خلیج فارس با تجربه ی چهارجنگ فراگیر به میدان جنگ خاورمیانه و چه بسا گیتی تبدیل شده است. جنگ 1980 تا 1988 عراق علیه ایران، حمله اوت 1990 عراق به کویت، آفند گسترده 1991 ایالات متحده و هم پیمانانش به عراق و جنگ مارس 2003 ایالات متحده و بریتانیا به عراق، فضای پیرامونی این پهنه ی کوچک دریایی را بحرانی کرده است. این پژوهش با دست یازی به اکولوژی سیاسی که رهیافتی نوین در ادبیات میان رشته‏ای می‏باشد، کوشیده است تا علل کشیده شدن جنگ به خلیج فارس را از این دیدگاه مورد آزمایش قرار دهد. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-625-fa.pdf 2012-01-15 27 43 جغرافیای جنگ خاورمیانه اکولوژی سیاسی سرمایهداری جنگ نفت خام 1 AUTHOR
تعیین آستانه آماری و تحلیل سینوپتیک دماهای ابر سرد مراغه در این تحقیق یک روش برای تعیین عدد آستانه و تشخیص دماهای ابر سرد برای ایستگاه مراغه ارایه شده است. مقدار عددی شاخص برای دوره زمانی دسامبر تا مارس برابر 93/14- درجه سانتی گراد مورد محاسبه قرار گرفت که ارقام برابر یا کمتر از آن به عنوان دماهای ابر سرد شناخته می شوند. تعداد روزهای ابر سرد مراغه با توجه به عدد آستانه مذکور 10 روز بود که برای تحلیل سینوپتیک دماهای ابر سرد از 10 روز مذکور تحلیل به عمل آمده است. نتایج تحلیل سینوپتیک نشان از وجود و شناسایی 3 الگوی گردشی فشار سطح زمین به اسامی: الگوی پرفشار غربی با فراوانی 5 روز، الگوی پرفشار ادغامی با فراوانی 3 روز، و الگوی پرفشار سیبری با فراوانی 2 روز، از مجموع 10 روز مورد مطالعه دارد. طبقه بندی نقشه های مربوط به ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال نیز نشان از وجود 3 الگوی گردشی در تراز مذکور دارد. بررسی نقشه های سینوپتیک و تحلیل کمی داده های آنها نشان داد که استقرار یکی از الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال به همراه تضعیف باد مداری و شمالی شدن جهت باد نصف النهاری، زمینه فرارفت دمایی منفی یا انتقال هوای سرد عرض های بالای جغرافیایی را به ایستگاه مراغه فراهم نموده و دمای هوا را تا حد غیر قابل تحملی کاهش می دهد. استقرار یکی از 3 الگوی گردشی فشار سطح زمین نیز نقش فرارفت دمایی سرد را تکمیل و تشدید نموده و نهایتاً موجب سرمای شدید هوا شده و بدین شکل در ایستگاه مراغه دماهای ابر سرد ایجاد می شوند. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-626-fa.pdf 2012-01-15 45 62 تحلیل سینوپتیک آستانه آماری دماهای ابر سرد فرارفت سرد مراغه ghavidel@modares.ac.ir 1 AUTHOR
پتانسیل های گاز طبیعی برای همگرایی در منطقه خلیج فارس آلودگی بیش از حد هوا و محیط زیست در دهه های اخیر ، باعث شده تا اکثر کشورهای جهان به مصرف انرژی های پاک روی آورند. یکی از این انرژی ها ، گاز طبیعی می باشد که به علت ویژگیهای ذاتی، به ویژه سازگاری با محیط زیست، میزان مصرف آن در جهان افزایش یافته است. منطقه خلیج فارس با دارا بودن 40 درصد گاز جهان، بزرگترین دارنده گاز جهان به شمار می رود. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی پتانسیل های گاز طبیعی در همگرایی منطقه خلیج فارس می باشد. برای انجام این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و نتایج تحقیق بیانگر آن است که گاز طبیعی از جمله عواملی است که نقش مهمی در روابط کشورهای منطقه خلیج ‌فارس ایفاء می‌کند، چرا که به همراه نفت ثروت مشترک کشورهای منطقه می‌باشد و همکاری در یک زمینه اقتصادی، موجب همکاری در سایر زمینه ها خواهد شد. خطوط لوله گاز با ایجاد منافع مشترک برای کشورهای که خطوط لوله گاز از آنها عبور می‌کند، همگرایی را در بین آنها افزایش و اختلافات سیاسی را کاهش می‌دهد و باعث پیشرفت و توسعه اقتصادی این کشورها خواهد گشت. مشارکت و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای در زمینه اکتشافات، استخراج و بهره‌برداری از میادین گازی، علاوه بر اینکه باعث رشد و توسعه اقتصادی کشورهای منطقه می‌شود، بر روابط سیاسی کشورهای منطقه نیز تأثیر بالقوه‌ای می‌گذارد و باعث افزایش همگرایی در منطقه می‌شود. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-627-fa.pdf 2012-01-15 63 84 گاز طبیعی خلیج فارس خطوط لوله همگرایی ژئوپلیتیک gbehador@yahoo.com 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR 4 AUTHOR
تحلیل توسعه کاربری‌های شهری در مناطق لغزشی با استفاده از تلفیق مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره مطالعه موردی: حوضه رود - دره فرحزاد مخاطرات محیطی همواره موجب تغییراتی در شرایط زیست محیطی سکونتگاه‌های انسانی شده و خسارت‌های گسترده‌ای را بر جوامع بشری تحمیل می‌نماید. همجواری سامانه‌های شهری با مناطق پایکوهی و شیب‌های تند طبیعی در حوضه‌های کوهستانی، آسیب‌پذیری ناشی از حرکات دامنه‌ای از نوع لغزشی را افزایش داده است. حوضه کوهستانی رود ـ دره فرحزاد یکی از مناطق شهری- کوهستانی کلان‌ شهر تهران است که در معرض آسیب‌پذیری ناشی از حرکات دامنه‌ای از نوع لغزشی قرار دارد. ‌در این مقاله با هدف تحلیل‌ ژئومورفولوژیکی ‌توسعه شهری و آسیب پذیری ناشی‌ از حرکات زمین ‌لغزش، پهنه‌بندی خطر زمین‌ لغزش‌ها با استفاده از تلفیق مدل‌های وزن دهی چند معیاره انجام شده است. پس از بررسی در مورد ویژگی‌های طبیعی حوضه‌ مطالعاتی و بازدید میدانی، شش عامل و متغیر مستقل شامل عوامل سنگ ‌شناسی، ارتفاع، شیب دامنه‌ها، جهت دامنه‌ها، فاصله از گسل‌ها و فاصله از شبکه زهکشی به عنوان عوامل ‌موثر در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه انتخاب شده است. نقشه‌ها در محیط نرم‌افزاری Arc GIS توسط عملگرهای فازی و مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تولید شده است. به منظور تحلیل بین آسیب‌پذیری ناشی از زمین‌لغزش‌ها و طبقات توسعه ‌یافته شهری، نقشه کاربری زمین در حوضه‌ با نقشه نهایی پهنه‌بندی‌ خطر همپوشانی داده شد. نتایج نشان داد که از حدود 13.2 درصد مساحت محدوده مورد مطالعه (3.039596 کیلومترمربع) که توسط کاربری‌های مختلف شهری اشغال گردیده است، 87.66 درصد در محدوده با خطر کم و بسیار کم، 3.36 درصد در محدوده با خطر متوسط و 8.96 درصد در محدوده با خطر زیاد و بسیار زیاد قرار دارد. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-628-fa.pdf 2012-01-15 85 107 ژئومورفولوژی مناطق‌شهری توسعه زمین‌لغزش کلان‌شهرتهران saffari@khu.ac.ir 1 AUTHOR jafar66@gmial.com 2 AUTHOR eftekhari@yahoo.com 3 AUTHOR
شار رطوبت و الگوهای فضایی- زمانی منابع تامین رطوبت بارش های ایران بررسی سازوکار انتقال و شناسایی منابع تامین رطوبت بارش¬های یک منطقه و شناخت مولفه های چرخه آب بر روی آن از موضوعات مورد توجه در علوم جوی می باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی منابع تامین کننده رطوبت بارش¬های ایران، از داده¬های دوباره واکاوی شدهERA-40 مرکز پیش‌بینی¬های میان مدت اروپا (ECMWF) با تفکیک مکانی 5/2 درجه قوسی و زمانی 6 ساعت و متغیرهای جوی نم ویژه، مولفه¬های مداری و نصف النهاری باد را جهت محاسبه شار رطوبت استفاده کرده است. نتایج پژوهش مشخص کرد که دریاهای عرب و مدیترانه به علت انتقال حجم زیاد رطوبت بر روی ایران، مهم¬ترین منبع رطوبتی بارش‌های ایران بوده¬اند و دریاهای سرخ، خزر، عمان و خلیج فارس با اختلافی فاحش در رده ¬های بعدی قرار دارند. همچنین 97 درصد از کل رطوبت منتقل شده مربوط به ترازهای زیر 500 هکتوپاسکال است.الگوی کلی انتقال رطوبت وابستگی شدیدی به الگوی جریان و گردش جو منطقه در ایام مختلف سال داشته و تاثیر زیادی از مناطق فشار زیاد مستقر در ترازهای پایین وردسپهر می پذیرند. بر این اساس می توان پرفشار شرق شبه جزیره عربستان (غرب دریای عرب) و پرفشار شمال آفریقا را تزریق کننده های اصلی رطوبت به داخل ایران دانست. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-630-fa.pdf 2012-01-15 109 128 خاورمیانه ایران بارش منابع رطوبتی انتقال رطوبت mostafa karimi mostafakarimi.a@ut.ac.ir 1 AUTHOR farajzam2000@yahoo.com 2 AUTHOR
CASE_STUDY بررسی و تحلیل مکان یابی بهینه مدارس ابتدایی موردی: شهر شادگان مقوله ی مکان گزینی مدارس به عنوان یکی از مراکز خدمات رسان در سطح شهری از جمله مباحثی است که در فرایند توسعه و سعادت هر جامعه ای دارای اهمیت است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و بر مبنای معیارها و ضوابط مکان یابی، با هدف مکان یابی مناسب مدارس ابتدایی شهر شادگان و ارائه الگویی بهینه پراکندگی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفته است. در این راستا داده های مکانی گردآوری شده مربوط به هر معیار به فرمت قابل تبدیل در GIS برای اعمال مدل و انجام تحلیل های فضایی از طریق تشکیل پایگاه داده ها و ایجاد لایه های اطلاعاتی جدید، تبدیل شدند. نهایتاٌ به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آن ها در مکان یابی مدارس، در نرم افزار Expert Choice وزن مناسبی به هریک از لایه های اطلاعاتی داده شده است. نتایج حاصل ازتلفیق لایه های وزن دهی شده که برای مکان یابی مدارس ابتدایی شهر شادگان در نظر گرفته شد نشان می دهد که در معیارهایی چون نزدیکی به کاربری مسکونی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی و فضای سبز 4 مدرسه (معادل 30 درصد)، حریم ضوابط مکان یابی را رعایت نکرده و دارای وضعیتی نامناسب هستند. در رابطه با معیارهایی چون فاصله از بیمارستان، آتش نشانی، اداری و نظامی، 11 مدرسه (معادل 7/84 درصد) از مدارس شهر شادگان در وضعیت نامناسبی به سر می برند، در رابطه با معیار هایی چون فاصله از کاربری صنعتی، تجاری، پمپ بنزین و خیابانهای اصلی همه ی مدارس در وضعیتی کاملاً نامناسب هستند.، اما دوری از ترمینال و رودخانه در وضعیتی مناسب قرار گرفته اند. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-631-fa.pdf 2012-01-15 129 150 کلید واژگان مکان یابی مدل AHP کاربری اراضی مدارس ابتدایی شهر شادگان movahed@tmu.ac.ir 1 AUTHOR amanpour@scu.ac.ir 2 AUTHOR Pourmohammadi@tabrizu.ac.ir 3 AUTHOR : Ms.asakere@gmail.com 4 AUTHOR