Journal of Applied Research in Geographical Sciences
نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی
jgs
Literature & Humanities
http://jgs.khu.ac.ir
1
admin
2228-7736
2588-5138
10.61186/jgs
fa
jalali
1393
9
1
gregorian
2014
12
1
14
34
online
1
fulltext
fa
محاسبه، ارزیابی و تحلیل توزیع مکانی شاخص پرتو فرابنفش در گستره ایران
پرتو فرابنفش در محدوده طول موج کوتاه خورشید دارای انرژی زیادی است که می تواند باعث بیماریهای پوستی، چشمی، تخریب ژنتیکDNA ، اختلال در سیستم ایمنی بدن و پیری زودرس در انسان شود. در این پژوهش به منظور محاسبه میزان پرتو فرابنفش، 94 نقطه نماینده با بهترین پراکنش در گستره ایران انتخاب گردید. سپس میانگین شاخص پرتو فرابنفش، در دوره آماری 2011-2000 برای تمامی ماهها محاسبه شد. آنگاه به وسیله روش درونیابی IDW به تحلیل فضایی توزیع مکانی شاخص فرابنفش در مقیاس ماهانه و فصلی اقدام گردید و مشخص شد در دوره گرم سال، ارتفاعات بیشتر و عرضهای پایینتر به ویژه در استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و فارس دارای میزان پرتو فرابنفش بیشتر بوده و از این رو خطر آسیب چشم و ابتلا به بیماریهای پوستی بالاتر میرود. در مقابل استانهای گیلان، مازندران، گلستان، اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی پرتو کمتری دریافت میکنند. برای تهیه نقشه میانگین سالانه شاخص فرابنفش به ارزیابی روشهای زمین آمار جهت تعیین بهترین روش میانیابی پرداخته شد. نتایج نشان داد که مدل کروی چهار وجهی با تکنیک کریجینگ معمولی، مناسبترین مدل جهت برازش میانگین سالانه فراسنج پرتو فرابنفش در گستره ایران میباشد. نقشه نهایی نشان داد که در مقیاس سالانه، 4 درصد از مساحت کشور از شاخص پرتو فرابنفش متوسط برخوردار است که استانهای حاشیه دریای خزر را در برمیگیرد. 54 درصد از سطح کشور که نیمه شمالی کشور را شامل میشود، شاخص زیاد پرتو فرابنفش دریافت میکند و 42 درصد از مساحت کشور که عموما استانهای جنوبی کشور را در برمیگیرد، از میزان شاخص خیلی زیاد برخوردار است.
ایران , شاخص پرتو فرابنفش , توزیع مکانی , کریجینگ , مدل کروی چهار وجهی ,
195
213
http://jgs.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-3-266&slc_lang=fa&sid=1
علیرضا
موقری
email: a.movaghari@pgs.usb.ac.ir
1003194753284600696
1003194753284600696
Yes
دانشجوی دکترای آب و هواشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
محمود
خسروی
email: khosravi@gep.usb.ac.ir
1003194753284600697
1003194753284600697
No
دانشیار آب و هواشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران