TY - JOUR T1 - The studying and synoptic analysis of mechanical in mechanism of widespread winter precipitation of Iran TT - بررسی و تحلیل همدیدی دینامیکی سازکارهای بارش فراگیر زمستانه ایران JF - jgs JO - jgs VL - 19 IS - 55 UR - http://jgs.khu.ac.ir/article-1-2762-fa.html Y1 - 2019 SP - 37 EP - 55 KW - moisture flux KW - vorticity KW - Mediterranean low pressure KW - winter precipitation KW - Iran N2 - هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل سازوکار بارش­های فراگیر زمستانه ایران می‌باشد. برای این منظور داده‌های بارش روزانه 483 ایستگاه سینوپتیک وکلیماتولوژی مرتب‌ شده­ و سپس بارش­های فراگیر استخراج و مورد تحلیل قرار گرفته است. به‌منظور بررسی و واکاوی سازوکار بارش‌های فراگیر زمستانه پارامترهای دینامیکی و همدیدی نظیر شار رطوبت، تاوایی، فشار سطح زمین، ارتفاع ژئوپتانسیل و مؤلفه نصف‌النهاری و مداری باد برای ترازهای 1000، 850، 700 و 500 هکتوپاسکال مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که سازوکار دینامیکی و همدیدی بارش‌های فراگیر زمستانه ایران تحت تأثیر الگوی ترکیبی جو نظیر کم­فشار مدیترانه – کم‌فشار دو هسته‌ای خلیج‌فارس، کم‌فشار بسته ایران مرکزی- پرفشار شرق اروپا، کم‌فشار اورال – پرفشار خاورمیانه، کم‌فشار عربستان – پرفشار اروپا و کمربند پرفشار سیبری – کم‌فشار ایران مرکزی قرار دارند. بیشترین منبع تغذیه‌ شار رطوبتی بارش‌های زمستانه حاصل اندرکنش تراز‌های میانی جو به‌ویژه ترازهای 850 و 700 هکتوپاسکال بوده است. در حالی­که وردش‌های جوی تراز 500 هکتوپاسکال نقش به سزایی در سازوکار دینامیکی بارش‌های فراگیر زمستانه ایران داشته است. M3 10.29252/jgs.19.55.37 ER -