دوره 25، شماره 77 - ( 4-1404 ) جلد 25 شماره 77 صفحات 0دوره0فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

seydi M, omidvar K, mozafari G, mazidi A. Analysis of the consequences of climate change on the characteristics of middle Zagros snow cover using remote sensing data. jgs 2025; 25 (77)
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4117-fa.html

صیدی شاهیوندی مسلم، امیدوار کمال، مظفری غلامعلی، مزیدی احمد. واکاوی پیامد تغییرات اقلیمی بر ویژگی برف پوشان زاگرس میانی با استفاده از داده های سنجش از دور. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1404; 25 (77)

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4117-fa.html

واکاوی پیامد تغییرات اقلیمی بر ویژگی برف پوشان زاگرس میانی با استفاده از داده های سنجش از دور

مسلم صیدی شاهیوندی¹

، کمال امیدوار^*

²، غلامعلی مظفری¹

، احمد مزیدی¹

1- دانشگاه یزد
2- دانشگاه یزد ، komidvar@yazd.ac.ir

چکیده: (5245 مشاهده)

تغییر اقلیم مساله زیست محیطی مهمی است زیرا فرآیندهای ذوب یخچال ها و تراکم برف به تغییر اقلیم حساس هستند. امروزه انواع حس گرهای ماهواره ای از جمله AVHRR,MODIS,GEOS,MERIS برای پایش برف در دسترس اند و به طور گسترده ای برای بررسی و نوسانات و تغییرات پوشش برفی در سطح جهانی مورد استفاده قرار می گیرند . در این بین سنجنده MODIS به دلیل پوشش فضایی جهانی با دقت مکانی مناسب و پوشش مکرر زمانی در مقیاس های مختلف بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در تحقیق حاضر از محصولات برف این سنجنده استفاده گردید. در این بررسی پس از جمع‌آوری آمار و اطلاعات مربوط به روزهای همراه با برف در طول دوره آماری (2018-1989) در سطح سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان با استفاده از دادههای پوشش برف سنجنده مودیس در زاگرس میانی و همچنین فنون سنجش از دوری پردازش شدند و نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.در محصولات سنجنده MODIS برای آشکارسازی پوشش برف از شاخص NDSI استفاده شد.بررسی روند تغییرات برف پوش در فصول مختلف با استفاده تصاویر سنجنده مودیس نشان میدهد که بیشتر منطقه مورد مطالعه در این زمینه دارای روند کاهشی معنیدار به ویژه در نواحی مرتفع منطقه مورد مطالعه می باشد و فقط در نواحی غربی و جنوب غربی منطقه مورد مطالعه روند کاهشی مشخصی مشاهده نمیشود. همچنین بررسی روزهای برف پوشان در طول دوره مورد بررسی حاکی از کاهش برف پوشان زاگرس میانی است و این تغییرات در سال های اخیر به ویژه نواحی برفگیر منطقه نیز تشدید شده است .همچنین تغییرات در فصل زمستان و مناطق برفگیر و مرتفع نسبت به فصول دیگر و مناطق دیگر در سطح منطقه مورد مطالعه بیشتر و شدیدتر بوده است.

واژه‌های کلیدی: تغییر اقلیم، برف پوش، سنجش از دور، زاگرس میانی، سنجنده مودیس

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اب و هواشناسی

فهرست منابع

1. امینی نیا، کریم (۱۳۸۹) ، بررسی نوسانات بارش برف سنگین شمال غرب ایران ، رساله دکتری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیات.

2. ابراهیمی، غیبی ابولحسن ، ملکوتی،حسین(1391)روند تغییرات پوشش برف در مناطق برف خیز ایران با استفاده از داده های سنجنده مادیس،نیوار79-78ص10-3.

3. بابا ئیان ایمان ، نجفی نیک ، زهرا، زابل عباسی ، فاطمه، حبیبی ، نوخندان، مجبد ،ادب ، مجید، بلوسی، شراره ، (۱۳۸۸) ، ارزیابی تغییر اقلیم در دوره ۲۰۳۹-۲۰۱۰ با استفاده از ریز مقیاس نمایی داده های مدل گردش عمومی جو ، مجله جغرافیا و توسعه.

4. بیرودیان ، نادر (۱۳۸۳) ، برف و بهمن (مدیریت مناطق برفگیر) ، دانشگاه امام رضا.

5. براتیان ، علی ، رحیم زاده ، فاطمه، ( ۱۳۷۷) ، پارامتر های موثر بر تغییر اقلیم ، مجله نیوار.

6. پرهمت، جهانگیر، ثقفیان، بهرام. (1383). ارزیابی قدرت تفکیک پذیری اطلاعات ماهواره ای در تعیین سطح تحت پوشش برف، اولین کنفرانس مدیریت منابع آب.

7. پرهمت، جهانگیر، ثقفیان، بهرام. (1386). مقایسه دقت تصاویر ماهواره ای TM و AVHRR در تعیین پوشش برفی. مجله منابع طبیعی ایران، شماره 60 ، ص 383.

8. پروین، نادر. (1386). بررسی و تعیین الگوهای سینوپتیکی حاکم بـر سیلاب‌های مخرب و فراگیر سطح حوضه‌ی آبریز دریاچه-ی ارومیه، رساله دکتری اقلیم‌شناسی در برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران.

9. داداشی خانقاه، سپیده. (1387). بررسی پوشش برف در حوض کرج و لتیان با به کارگیری الگوریتم های پردازش تصویر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

10. دینی، غ، ضیائیان، ب، علیمحمدی، ع و داداشی، س، (1386). بررسی سطوح برفگیر در البرز مرکزی با استفاده از داده های ماهواره ای MODIS و AVHRR و سامانه اطلاعات جغرافیایی ، مجله تحقیقات منابع آب، ش 3.

11. رایگانی ، ب، خواجه الدین، ج، سلطانی، س و براتی، س. (1387). محاسبه تغییرات نقشه های پوشش برفی تهیه شده از تصاویر ماهواره ای MODIS در دوره های فاقد تصویر،مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 94.

12. شفیع زاده مقدم، حسین (1387)، امکان سنجی ارتقای توان سنجندۀ MODIS با به کارگیری هم زمان سنجندۀ ASTER جهت برآورد مساحت سطح برف، پایان نام کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

13. عابدینی، غلام رضا و ضیاییان فیروزآبادی، پرویز و علی محمدی سراب، عباس و داداشی خانقاه، سپیده (1386)، بررسی و سامانه اطلاعات جغرافیایی AVHRR و MODIS سطوح برفگیر در البرز مرکزی با استفاده از داده های ماهواره ای GIS، مجله تحقیقات منابع آب ایران، شماره 3، صص1 - 8 .

14. قاسمی ، الهه، فتاحی ، ابراهیم.، دلاور ، مجید. (1390). شبیه سازی رواناب ناشی از ذوب برف در حوضه های کوهستانی با استفاده از مدل SRM مطالعه موردی حوضه آبریز بازفت. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد 20 ، شماره 23، صص 129-141.

15. فتاحی، ابراهیم، وظیفه دوست، مجید(1390)، برآورد دمای سطح برف و گسترش پوشش برف با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS (مطالعه موردی: استان گلستان). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره26، شماره3، صص 149-168.

16. طالبی اسفندارانی، سمیه و علوی پناه، سید کاظم و علیمحمدی سراب، عباس و روستا، حسن(1390)، جداسازی ابر از برف در تصاویر MODIS با استفاده از الگریتم SNOW Map و الگوریتم ماسک ابر، مجله سنجش ‌از دور و GIS ایران، 3(1): صص 90-79.

17. کاویانی، محمدرضا، علیجانی، بهلول (1381). مبانی اقلیم‌شناسی، انتشارات سمت، تهران

18. نکونام،زری، مزیدی، احمد، (1389). تحلیل پوشش برف در حوضه فخرآباد یزد. چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام(10 IDIWG) .27-25 فروردین.زاهدان.

19. متکان، علی اکبر، ضیاییان فیروزآبادی، پرویز، عاشورلو، داوود، داداشی خانقاه، سپیده.(1387). ارزیابی شاخص جهانی پوشش برف برای مطالعه سطح پوشش برف در مقیاس منطقه ای در حوضه سد لتیان. همایش ژئوماتیک87-1387.

20. وظیفهدوست، مجید، فیاض، نیما، عراقینژاد، شهاب. (1394) بررسی امکان کاربرد تولیدات سطح برف مودیس در شرایط ابری با استفاده از ترکیب آن با تصاویر مایکرویو. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. دوره 15، شماره 37، صص۷۱-۸۸.

21. Akyürek, Z., & Şorman, A. Ü. (2002). Monitoring snow-covered areas using noaa-avhrr data in the eastern part of turkey. Hydrological Sciences Journal, 47(2), 243-252. [DOI:10.1080/02626660209492927]

22. Australian Bureau of Meterology ,(2006). Annual Astralian cliamate statement 2005,http//ww bom.gov.au annooucements/ media- releases /climate change.

23. Crawford, C. J., Manson, S. M., Bauer, M. E., & Hall, D. K. (2013). Multitemporal snow cover mapping in mountainous terrain for Landsat climate data record. [DOI:10.1016/j.rse.2013.04.004]

24. Derksen, C., Walker, A., & Goodison, B. (2005). Evaluation of passive microwave snow water equivalent retrievals across the boreal forest/tundra transition of western Canada. Remote sensing of environment, 96(3-4), 315-327. [DOI:10.1016/j.rse.2005.02.014]

25. Derksen, C., Walker, A., & Goodison, B. (2005). Evaluation of passive microwave snow water equivalent retrievals across the boreal forest/tundra transition of western Canada. Remote sensing of environment, 96(3-4), 315-327 [DOI:10.1016/j.rse.2005.02.014]

26. Derksen, C., Walker, A., & Goodison, B. (2005). Evaluation of passive microwave snow water equivalent retrievals across the boreal forest/tundra transition of western Canada. Remote sensing of environment, 96(3-4), 315-327. [DOI:10.1016/j.rse.2005.02.014]

27. Jain, S. K., Goswami, A., & Saraf, A. (2008). Accuracy assessment of MODIS, NOAA and IRS data in snow cover mapping under Himalayan conditions, International Journal of Remote Sensing, 29(20), 5863-5878. [DOI:10.1080/01431160801908129]

28. Harshburger, B. J., Humes, K. S., Walden, V. P., Moore, B. C., Blandford, T. R., & Rango, A. (2010). Evaluation of Short‐to‐Medium Range Streamflow Forecasts Obtained Using an Enhanced Version of SRM. JAWRA Journal of the American Water Resources Association, 46(3), 603-617. [DOI:10.1111/j.1752-1688.2010.00437.x]

29. Klein, A. G., Hall, D. K. and Riggs, G. A. 1998.Global Snow Cover Monitoring Using MODIS, 27th International Symposium on Remote Sensing of Environment, 363-369.

30. Kleindienst, H., Wunderle, S., & Voigt, S. (2000). Snow Line Analysis in the Swiss Alps Based on NOAA-AVHRR Satellite Data..

31. Miller,N.L., Bashford, K . E., Strem ., E. (2003). Potential impacts of climate change on California hydroloyl. Climatology, 110(4), 619-630.

32. Mirmousavi, Seyyed Hossein, Sabour, Lyal (2013) Study The trend of changes in snowfall in the northwestern region of Iran. Geography and environmental planning, year 25, number 3, pp. 119-136.

33. Petkova, N., Brown, R., Koleva, E., Alexandrov, V. (2005). Snow cover change in Bulgarian Mountainous regions, 1931-2000. Hrevaski Meteor- OLISKI CASOPIS, 40(40), 662-665.

34. Selkowitz, D. Foerster, R. (2016) An Automated Approach for Mapping persistant Ice and Snow Cover over High Latitude Regions, Remote Sensing. [DOI:10.3390/rs8010016]

35. Strabala, K. 2003 . MODIS Cloud Mask User's Guide, Cooperative Institute for Meteorological Satellite Studies Website. Last Viewed December, 15 p.

36. Salomonson, V. V., & Appel, I. (2004). Estimating fractional snow cover from MODIS using the normalized difference snow index, Remote sensing of environment, 89(3), 351-360. [DOI:10.1016/j.rse.2003.10.016]

37. Tekeli.A.E., Akyurek, z.,Sorman, A. A., A., Sorman, A (2005). Using MODIS snow cover maps in modeling snowmelt runoff cricess in the estern part of Turky.Remote of Environment,9.216-230. [DOI:10.1016/j.rse.2005.03.013]

38. Tryhorn,L.,Degaetao, A.(2013). A methodology for statistical sdownscaling seasonal snow cover characteristics over the North united states. International Journal of Climatology, 33(12), 2728-21. [DOI:10.1002/joc.3626]

39. Wang, X .Xie, H. (2009); New methods for studying the spatiotemporal variation of snow cover based on combination products of MODIS Terra and Aqua; Journal of Hydrology, Vol 371: 192-200. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2009.03.028]

40. Yang, C ,Zhao, Z, Ni,J, Ren, X, W.,Wang,Q.,(2014) Temporal and spatioal analysis of changes in snow cover in western Sichuan based on MODIS images, Science China Earth Sciences, Vol 55, No 8, Pp 1329-1335. [DOI:10.1007/s11430-011-4336-5]

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.