دوره 17، شماره 46 - ( 9-1396 )
جلد 17 شماره 46 صفحات 193دوره177فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران ، bmn.ahmadii@gmail.com
2- دانشگاه تهران ، bmn.ahmadii@gmail.com
چکیده: (4234 مشاهده)
هدف این تحقیق واکاوی و سنجش میزان تأثیرگذاری شدت جریانهای بین شهری بر تغییرات کاربری اراضی در پیرامون محورهای مواصلاتی شهرهای قائمشهر، بابل و ساری میباشد. روش این پژوهش، از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و متکی به روش کمی میباشد. همچنین برای تجزیه و تحلیلهای لازم از مدل آنتروپی، تحلیل جریان‌ها و مدل جاذبه در محیط نرمافزاری GIS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که افزایش تردد مسافر و جابجایی کالا در محورهای مواصلاتی شهرهای بابل، قائمشهر و ساری، سبب افزایش میزان تقاضا برای تغییر کاربری اراضی در پیرامون این محورها شده است؛ البته میزان تأثیرگذاری تردد مسافر (با ضریب همبستگی 0.72) بیش از جابجایی کالا (با ضریب هبستگی 0.43) بوده است. در نتیجه، با توجه به وجود تأثیرات متقابل و چند مرکزی بودن محدوده مورد مطالعه (بر اساس تحلیل آنتروپی)، به منظور نظارت و هدایت بر تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهرهای مذکور، تدوین سیستم کنترل و مدیریت یکپارچه فضایی در قالب یک مجموعه شهری پیشنهاد میگردد.
واژه‌های کلیدی: جریانهای بین شهری، تغییرات کاربری اراضی، تحلیل جریان‌ها، شهرهای بابل، قائمشهر و ساری.
نوع مطالعه: كاربردي |
دریافت: 1396/1/9 | پذیرش: 1396/7/8
دریافت: 1396/1/9 | پذیرش: 1396/7/8
فهرست منابع
1. بابایی اقدام، فریدون؛ ابراهیم‌زاده، حسین (1390). مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی زراعی و بایر به سطوح ساخته شده در منطقه شهری اردبیل با استفاده از مدل CLUE-S، مجله جغرافیا و توسعه، زاهدان، شماره 26، صص. 34-21.
2. جرجانی، حسین علی (1388). توسعه فیزیکی شهر و تأثیر آن بر تغییرات کاربری اراضی کشاورزی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران.
3. حجازی، سمانه (1387). تحلیل روند تغییرات کاربری زمین در حاشیه شهر؛ محدوده مطالعاتی: جنوب غربی تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه تهران، تهران.
4. حسینی، مریم؛ کریمی، محمد؛ مسگری، محمد سعدی و حیدری، مهدی (1395). طراحی و پیاده‌سازی یک سیستم یکپارچه مدل‌سازی تغییر کاربری اراضی شهری، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، تهران، شماره 40، صص. 91-69.
5. داداش‌پور، هاشم؛ سالاریان، فردیس (1394). تحلیل تأثیر پراکنده‌رویی بر تغییر کاربری زمین در منطقه شهری ساری، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، تهران، دوره 3، شماره 2، صص. 163-145.
6. رشیدی‌فر، فاطمه (1390). پیش‌بینی و شبیه‌سازی نحوه رشد و تغییر کاربری اراضی مناطق حاشیه شهر زنجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه تهران، تهران.
7. رهنمایی، محمدتقی؛ شاه حسینی، پروانه (1392). فرایند برنامه‌ریزی شهری ایران، انتشارات سمت، چاپ دهم، تهران.
8. سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، سالنامه آماری سال‌های 1375، 1385 و 1390.
9. شکوئی، حسین (1392). اندیشه‌های نو در فسلفه جغرافیا؛ جلد دوم: فسلفه‌های محیطی و مکتب‌های جغرافیایی، انتشارات گیتاشناسی، چاپ نهم، تهران.
10. صدرموسوی، میرستار؛ رحیمی، اکبر (1391). تحلیلی بر توسعه کالبدی تبریز و تخریب اراضی کشاورزی و فضاهای سبز شهری، مجله جغرافیا و آمایش شهری-منطقه‌ای، زاهدان، شماره 4، صص. 109-99.
11. کلالی مقدم، ژیلا (1384). تحلیل فضایی-مکانی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی و منابع طبیعی حاشیه شهر مشهد طی سال‌های 83-1366، ستاد ساماندهی حاشیه شهر مشهد، مشهد.
12. کلالی مقدم، ژیلا (1394). بررسی عوامل مؤثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی؛ نمونه موردی: مناطق روستایی شهرستان رشت، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، مشهد، شماره پیاپی 9، صص. 132-113.
13. کیتی، ویلیامز؛ برتون، الیزابت (1385). دستیابی به شکل پایدار شهری، ترجمه واراز مرادی مسیحی، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، چاپ اول، تهران.
14. مرکز آمار ایران، اطلاعات سرشماری رسمی نفوس و مسکن استان مازندران طی سال‌های 1375 تا 1390.
15. موسوی، سیده آمنه (1392). تحلیل اثرات تغییر کاربری اراضی خارج از محدوده و حریم شهرها بر پیوستگی کالبدی شهرهای مجاور و ارائه راهکارهای برنامه‌ریزی؛ نمونه موردی: شهرهای ساری، قائم شهر و بابل، پایان‌نامه کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشگاه تهران، تهران.
16. مهندسان مشاور مازند طرح (1388). برنامه آمایش استان مازندران، وزارت کشور، دفتر برنامه‌ریزی و بودجه.
17. واحدیان بیکی، لیلا؛ پوراحمد، احمد؛ سیف‌الدینی، فرانک (1390). اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه 5، فصلنامه نگرش نو در جغرافیای انسانی، گرمسار، شماره 13، صص. 46-29.
18. Chapin, F.S., & Kaiser, E.J. (1995). Urban Land Use Planning, Urbana: University of Illinois Press.
19. Dietzel, C. & Clarke, K.C. (2004). Spatial Differences in Multi-Resolution Urban Automata Modeling, Transportation in GIS, Vol. 8, pp. 479-492.
20. Dietzel, C. & Clarke, K.C. (2006). The Effect of Disaggregation Land Use Categories in Cellular Automata during Model Calibration and Forecasting, Computers, Environment and Urban Systems, Vol. 30, pp. 78-101.
21. Geist, H., & McConnell, W. (2006). Land-Use and Land-Cover Change; Local Processes and Global Impacts, Springer.
22. Heimlich, R. (2001). Development and Beyond the Urban Fringe: Impacts on Agriculture, USDA.
23. Jantz, C.A., Goetz, S.J., & Shelley, M.K. (2003). Using the SLEUTH Urban Growth Model to Simulate the Impacts of Future Policy Scenarios on Urban Land Use in the Baltimore-Washington Metropolitan Area, Environment and Planning B, Vol. 30, pp. 251-271.
24. Kumar, A., Pandey, A., & Hoda, N. (2011). Evaluation of Sprawl Pattern in the Tribal-Dominated Cities of Jharkhand State India, International of Remote Sensing, Vol. 32, pp. 7651-7675.
25. Puertas, O., Henriquez, C., & Meza, F. (2014). Assessing Spatial Dynamics of Urban Growth Using an Integrated Land Use Model; Application in Santiago Metropolitan Area during 2010-2045, Land Use Policy, Vol. 38, pp. 415-425.
26. Silva, E.A., & Clarke, K.C. (2002). Calibration of the SLEUTH Urban Growth Model for Lisbon and Porto in Portugal, Computers, Environment and Urban Systems, Vol. 26, pp. 525-552.
27. Wang, I.L., Johnson, E.L. & Sokol, J.S. (2005). A Multiple Pairs Shortest Path Algorithm, Transportation Science, Vol. 39, pp. 465-476.
28. Westervelt, J., BenDor, T.K., & Sexton, J.O. (2011). A Technique for Rapidly Assessing Regional Scale Urban Growth, Environmental and Planning B, Vol. 38, pp. 61-81.
29. Yuji Hara, M., Kazuhico, T., & Satoru, O. (2002). Urbanization Linked with Past Agricultural Land Use Patterns in the Urban Fringe of a Deltaic Asian Mega-city: a case study in Bangkok, Landscape and Urban Planning, Vol. 73, pp. 16-28.
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |