حسینی هاشم، کرم امیر، صفاری امیر، قنواتی عزت اله، بهشتی جاوید ابراهیم. ارزیابی و مکانیابی جهات توسعه فیزیکی شهر با استفاده از مدل منطق فازی مطالعه موردی: شهر دیواندره. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1390; 11 (23)
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-634-fa.html
1- ، hashm_hosainy@yahoo.com
چکیده: (9403 مشاهده)
پارامترهای طبیعی یکی از عوامل اصلی و تعیین کننده جهات توسعه فیزیکی شهرها و سکونتگاه ها محسوب میشوند. در یک منطقه کوهستانی تاثیر این عوامل به عنوان موانع توسعه دوچندان شده و میتواند مخاطرات طبیعی را نیز به همراه داشته باشد. در این پژوهش سعی شده با شناسائی عوامل تاثیرگذار و ارزیابی آن، جهات بهینه توسعه فیزیکی شهر دیواندره به عنوان یک منطقه کاملاً کوهستانی، مشخص شود. برای این کار از 10 شاخص موثر استفاده شده و برای ارزیابی، مدل سازی و پیش بینی نواحی مناسب توسعه کالبدی شهر از مدل منطق فازی (Fuzzy logic) استفاده شده است. به طوری که هرکدام از لایهها با توجه به توابع عضویتی فازی در نرم افزار Arc GIS 9.3 فازی شده اند و سپس عملگر ضرب، جمع و مقادیر مختلف گامای فازی روی این لایهها اجرا شده است. جهت انتخاب گامای بهینه فازی مقایسه تحلیلی روی پهنههای مناسب وضع موجود شهر بر اساس نقاط بحرانی با پهنههای مناسب حاصل از مقادیر گاما انجام گرفت و مشخص شد گامای 8/0 فازی بیشترین تطابق را با اراضی مناسب وضع موجود شهر دارد. در نهایت نقشه نهایی به 5 کلاس تناسب طبقه بندی گردید و مشخص شد که 24 درصد از منطقه مورد مطالعه (87/28کیلومترمربع) در کلاس با قابلیت تناسب مطلوب و 7/56 درصد از منطقه (68 کیلومترمربع) در کلاس تناسب نامطلوب قرار می گیرد. بر اساس نقشه نهائی طبقه بندی میتوان نتیجه گرفت که پهنههای مساعد جهت توسعه فیزیکی آتی شهر دیواندره بیشتر در بخش شرقی، تا حدودی نیز بخش شمالی و جنوب شرقی به صورت پراکنده وجود دارند.