دوره ۲۵، شماره ۷۹ - ( ۱۰-۱۴۰۴ )                   جلد ۲۵ شماره ۷۹ صفحات ۰دوره۰فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

gheysari H, kalantari H. (2025). An analysis of stakeholder conflicts in Tehran's urban regeneration programs (a comparative study of two case examples). jgs. 25(79),
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4326-fa.html
قیصری حدیثه، مدیری آتوسا، کلانتری حسین. تحلیلی بر تعارضات ذینفعان در برنامه‌های بازآفرینی شهری تهران (مطالعه تطبیقی دو نمونه موردی) تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ۱۴۰۴; ۲۵ (۷۹)

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-۱-۴۳۲۶-fa.html


۱- دانشجوی دکترای شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران،
۲- دانشیار شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران ، atmodiri@gmail.com
۳- استاد شهرسازی، گروه شهرسازی، پژوهشکده جهاد دانشگاهی، تهران، ایران،
چکیده:   (۱۹۶۰ مشاهده)
 بازآفرینی شهری همواره دارای چالش‌های اساسی در سطح کشور و بخصوص در تهران بزرگ بوده است. یکی از مهمترین مسائل وجود ذینفعان متعدد و بروز تعارضات مختلف در این امر می‌باشد. بنابرین ضروری است ذینفعان و تعارضات بوجود آمده بررسی و شناسایی گردد تا در نهایت منافع همه گروه‌های درگیر بخصوص شهروندان در امر بازآفرینی تامین گردد. تعارضات ذینفعان و عدم مدیریت آن، یکی از مهمترین موانع موفقیت برنامه‌های بازآفرینی شهری در ایران است. از این رو، پژوهش حاضر در صدد است تا با مطالعه موردی پروژه بازآفرینی خیابان سی تیر و شارباغ در شهر تهران، بخشی از چالش‌های برنامه‌های بازآفرینی شهری را از منظر تعارضات ذینفعان آسیب‌شناسی کند.  مطالعه حاضر بر اساس یک روش کمی- کیفی مبتنی بر مصاحبه با 15 نفر از خبرگان مرتبط با پروژه‌های منتخب و تکمیل پرسشنامه توسط این خبرگان انجام شده است. مراحل تحلیلی شامل چهار مرحله «شناسایی ذینفعان هر پروژه»، «طبقه‌بندی ذینفعان بر حسب میزان قدرت و منفعت آن‌ها»، «شناسایی تعارضات هر پروژه» و «تحلیل نحوه تعامل ذینفعان با یکدیگر در مواجهه با تعارضات» می‌باشد. در این راستا، از روش‌هایی نظیر آزمون تی تک نمونه، ماتریس قدرت- منفعت، و تحلیل شبکه‌های اجتماعی استفاده گردید.  نتایج نشان داد که بیشتر تعارضات پروژه‌های بازآفرینی شهری، از نوع تعارضات منافع و تعارضات رفتاری بودند و تعداد اندکی تعارض هنجاری و تعارض شناختی نیز قابل شناسایی بود. در وهله اول، تعارضات نهادی و سازمانی و سپس تعارضات بین گروهی، از مهمترین موانع همکاری و تعامل ذینفعان در قبال یکدیگر بود. به این معنی که نهادها، تنها مایل به همکاری با نهادهای موازی یا نهادهای زیرمجموعه خود بودند. بنابراین ذینفعان، اغلب از الگوی اجتناب یا رها کردن تعارض برای مواجهه با تعارضات در قبال یکدیگر استفاده می‌کردند.  عدم موفقیت برنامه‌های بازآفرینی شهری ایران در حل‌وفصل تعارضات ذینفعان، ریشه در ضعف‌های ساختاری عدیده‌ای دارد که به رویه و شیوه‌های تهیه و اجرای این برنامه‌ها مربوط می‌شود. لذا بایستی سازوکاری در فرایند تهیه برنامه‌های بازآفرینی شهری فراهم شود که در گام نخست به ماهیت پویا، چندبعدی و پیچیده تعارضات در مراحل پیش از اجرا، حین اجرا و پس از اجرای پروژه توجه شود و سپس تعارضات ذینفعان را در همان مراحل اولیه، شناسایی و کنترل نماید. 
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جغرافیا و برنامه ریزی شهری

فهرست منابع
۱. آریانا، اندیشه (۱۳۹۸). ارائه الگوی مدیریت تعارض ذینفعان بازآفرینی شهری بر پایه حکمروایی همکارانه. رساله دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.
۲. آریانا، اندیشه؛ محمدی، محمود؛ کاظمیان، غلامرضا (۱۳۹۷). مدل مدیریت تعارض ذینفعان بازآفرینی شهری برپایه حکمروایی همکارانه. دوفصلنامه دانشگاه هنر (نامه معماری و شهرسازی)، شماره ۲۱، صص. ۱۴۳-۱۲۳
۳. ایزدپناه، محبوبه (۱۳۹۹). کالایی‌سازی فضاهای عمومی شهری از منظر منفعت عمومی (مطالعه موردی مراکز خرید بزرگ‌مقیاس شهر تهران). رساله دکتری شهرسازی، دانشگاه هنر تهران.
۴. ایزدی، محمدسعید؛ کاظمی اندریان، محمدحسین (۱۳۹۱). ارزیابی پروژه «مشارکت محله» طبرسی با استفاده از مدل جامع بازآفرینی شهری. هفت شهر، دوره سوم، شماره ۴۱ و ۴۲، صص. ۱۳۳-۱۱۹
۵. بنی‌هاشمی، عزیز (۱۳۹۸). تجربه نقش جهان دوم اصفهان، راهی برای نرفتن. قابل دسترسی از طریق سایت: https://virgool.io/@azizbani/naghshejahan-oozkltcqcihr
۶. بهادری‌نژاد، معصومه؛ ذاکرحقیقی، کیانوش (۱۳۹۵). تبیین مکانیزم احیاء بافت‌های تاریخی با استفاده از رویکرد بازآفرینی (نمونه موردی: محله حاجی در محدوده تاریخی شهر همدان). مطالعات محیطی هفت حصار، شماره ۱۸، صص. ۵-۱۸
۷. پژوهشکده نظر (۱۳۹۸). ارزیابی طرح بهسازی و نوسازی مجموعه میدان کهنه و مسجد جامع عتیق اصفهان از منظر اجتماعی: ایجاد پیوست یا گسست؟ میدان مردمی یا توریستی؟. قابل دسترسی از طریق سایت: https://nazaronline.ir/?p=۴۴۴۴
۸. حق‌بیان، رسول؛ خیرالدین، رضا؛ شکوهی بیدهندی، محمد صالح (۱۳۹۹). تعارض نهادهای ذی‌مدخل در پروژه‌های شهری. فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره ۱۱، شماره ۱، صص. ۲۲۴-۱۹۱
۹. حقیقت‌نائینی، غلامرضا؛ فراهانی، حجت اله؛ فنایی، ساناز (۱۴۰۱). آسیب‌شناسی برنامه‌های بازآفرینی شهری از منظر سلامت روان: بررسی دیدگاه خبرگان. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، دوره ۳۷، شماره ۳، صص. ۳۳۷-۳۲۷
۱۰. رسولی، محمد؛ احدنژاد، محسن؛ حیدری، محمدتقی (۱۴۰۰). تحلیل اهمیت- عملکرد عوامل کلیدی موفقیت در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری با تأکید بر ذینفعان (مطالعه موردی: شهر زنجان). فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، شماره ۱۶ (ب)، صص. ۱۴۹-۱۷۸
۱۱. سرخیلی، الناز؛ رفیعیان، مجتبی؛ تقوایی، علی اکبر (۱۳۹۵). بررسی الگوی مدیریت تعارض ذی‌نفعان و ذی‌نفوذان در ابرپروژه‌های شهر مشهد. فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره ۱۴، شماره ۴۵، صص. ۱۵۸-۱۴۱
۱۲. طباطبایی، محمدباقر (۱۳۹۵). نقد ساختاری طرح نوسازی و بهسازی بافت شهری پیرامون حرم مطهر رضوی. قابل دسترسی از طریق سایت: https://memari.online/۱۱۱۵۴/۱۳۹۵/۰۹/۱۳/
۱۳. عباچی، اعظم؛ یوسفی، علی؛ کرمانی، مهدی (۱۳۹۷). رویکرد دولت مدار به بازآفرینی شهری و اعیانی‌سازی وابسته: تحلیل عملکرد ذینفعان کلیدی در نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر در مشهد. توسعه محلی (روستایی- شهری)، دوره ۱۱، شماره ۱، صص. ۹۴-۷۵
۱۴. فیروزی، محمدعلی؛ امان‌پور، سعید؛ زارعی، جواد (۱۳۹۷). تحلیل مناسبات میان‌نهادی در مدیریت بازآفرینی شهری پایدار بافت‌های فرسوده- مطالعه موردی: کلانشهر اهواز. فصلنامه مطالعات شهری، شماره ۲۹، صص. ۳۰-۱۹
۱۵. متقی، طاهره؛ رفیعیان، مجتبی؛ صارمی، حمیدرضا (۱۳۹۹). واکاوی تعارض ذینفعان در نواحی تاریخی شهری (موردپژوهی طرح حریم حفاظتی محله سنگلج تهران). دوفصلنامه مطالعات معماری ایران، شماره ۱۷، صص. ۲۱۸-۱۹۷
۱۶. مشتاق، فاطمه زهرا (۱۳۹۵). بازآفرینی شهری با تکیه بر مفاهیم معماری ایرانی- اسلامی در خوانش محله خوب بخت تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سوره
۱۷. معروفی، حسین؛ وحیدی برجی، گلدیس (۱۳۹۴). فضا و تحقق‌پذیری حق شهری: شناسایی مؤلفه‌های فضایی برآمده از حق شهری به منظور تحلیل و ارزیابی پروژه نواب در تهران و لادفانس در پاریس. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، شماره ۱۶، صص. ۱۴-۵
۱۸. ملوچ، هاروی (۱۳۹۷). شهر ماشینی در خدمت رشد: به سوی اقتصاد سیاسیِ مکان. برگردان و تلخیص: ایمان واقفی. فضا و دیالکتیک، شماره ۱۰، صص. ۷-۱
۱۹. نصیری، اسماعیل؛ سالاری‌نیا، مرضیه (۱۳۹۶). تحلیل عوامل موثر در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی محله ۲۰ منطقه ۱۷ شهر تهران. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، دوره ۱۴، شماره ۵۵ ، صص. ۱۴۸-۱۳۵
20. Bahadorestani, Amir; Naderpajouh, Nader; Sadiq, Rehan (2020), Planning for sustainable stakeholder engagement based on the assessment of conflicting interests in projects, Journal of Cleaner Production, 242 (118402): 1-20 [DOI:10.1016/j.jclepro.2019.118402]
21. Coleman, Peter T., Deutsch, Morton Marcus, Eric C (2014), The Handbook of Conflict Resolution: Theory and Practice, Third Edition, Jossey-Bass Prees, Wiley
22. Deng, Feng (2019): Stakes, stakeholders and urban governance: a theoretical framework for the Chinese city, Eurasian Geography and Economics, 59 (3-4): 291-313 [DOI:10.1080/15387216.2019.1570298]
23. Dredge, Dianne (2010), Place change and tourism development conflict: Evaluating public interest, Tourism Management, 31: 104-112 [DOI:10.1016/j.tourman.2009.01.004]
24. Erfani, Goran; Roe, Maggie (2020), Institutional stakeholder participation in urban redevelopment in Tehran: An evaluation of decisions and actions, Land Use Policy, 91 (104367): 1-13 [DOI:10.1016/j.landusepol.2019.104367]
25. Greenwood, Dan; Newman, Peter (2010), Markets, large projects and sustainable development: traditional and new planning in the Thames Gateway, Urban Studies, 47 (1): 105-119 [DOI:10.1177/0042098009346864]
26. Gustavsson, Tina Karrbom; Hallin, Anette; Dobers, Peter (2023): Stakeholder involvement in distributed projects: a performative approach to large scale urban sustainable development projects and the case of Stockholm Royal Seaport, Construction Management and Economics (Under Press), Available at: [DOI:10.1080/01446193.2023.2232893]
27. Heravi, Amirhossein., Coffey, Vaughan., Trigunarsyah, Bambang (2015), Evaluating the level of stakeholder involvement during the project planning processes of building projects, International Journal of Project Management, 33 (1): 985-997 [DOI:10.1016/j.ijproman.2014.12.007]
28. Jones, Peter (2019), Urban Governance and Its Disorders: Corruption in the Cities, International Journal of Regional and Local History, 14 (2): 55-61 [DOI:10.1080/20514530.2019.1673540]
29. Kriese, Ulrich; Scholz, Roland.W (2011), The positioning of sustainability within residential property marketing, Urban Studies, 48 (7): 1503-1527 [DOI:10.1177/0042098010375321] [PMID]
30. Leary, Michael E; McCarthy, John (2013), The Routledge Companion to Urban Regeneration, London: Routledge [DOI:10.4324/9780203108581]
31. Lin, George C.S; Zhang, Amy Y (2017), China's metropolises in transformation: neoliberalizing politics, land commodification, and uneven development in Beijing, Urban Geography, 38 (5): 643-665 [DOI:10.1080/02723638.2016.1139407]
32. Macharis, C., Kin, B. (2017), The 4 A's of sustainable city Distribution: Innovative solutions and challenges ahead. International Journal of Sustainable Transportation, 11 (2), 59-71. http://doi.org/10.1080/15568318.2016.1196404. [DOI:10.1080/15568318.2016.1196404]
33. Mok, Ka Yan; Shen, Geoffrey Qiping; Yang, Jing (2013), Stakeholder management studies in mega constructionprojects: A review and future directions. International Journal of Project Management, 33 (2): 446-457 [DOI:10.1016/j.ijproman.2014.08.007]
34. Moura, Helder M; Teixeira, José Cardoso (2010), Managing Stakeholders Conflicts: Construction Stakeholder Management, UK: Blackwell Publishing Ltd [DOI:10.1002/9781444315349.ch17]
35. Othman, Ahmed (2013), Challenges of mega construction projects in developing countries. Organisation, Technologyand Management. in Cons. An International Journal, 5 (1): 1-10, DOI10.5592 [DOI:10.5592/otmcj.2013.1.10]
36. Peters, Terry (2016), Regenerating Modern Housing in Denmark: Considering Sustainability and Energy Retrofitting in the Lifecycle of Social Housing Estates, Docomomo 14th International Conference: Adaptive Reuse. The Modern Movement Towards the Future, At Calouste Gulbenkian Foundation, Lisboa, Portugal
37. PMBOK Guide (2013), A Guide to the Project Management Body of Knowledge, Fifth Edition, Project Management Institute Press
38. Roberts, Peter; Sykes, Hugh (2008), Urban Regeneration, A Handbook, British Urban Regeneration Association, SAGE Publications, London [DOI:10.4135/9781446219980]
39. Shevellar, Lynda; Johnson, Laurel; Lyons, Kristen (2015), Re-imagining the practices of town, social and community planning in Australia: opportunities for planning in neoliberal policy settings, Australian Planner, 52 (4): 266-276 [DOI:10.1080/07293682.2015.1056816]
40. Soma, Katrine; Dijkshoorn-Dekker, Marijke W.C; Polman, Nico B.P (2018), Stakeholder contributions through transitions towards urban sustainability, Sustainable Cities and Society, 37 (1): 438-450 [DOI:10.1016/j.scs.2017.10.003]
41. Tallon, Andrew (2013), Urban Regeneration in the UK Paperback, Second Edition, Routledge: London [DOI:10.4324/9780203802847]
42. Tiron Tudora, Adriana (2013), Balancing the Public and the Private Interest - A Dilemma of Accounting Profession, Procedia-Social and Behavioral Sciences 92: 930-935 [DOI:10.1016/j.sbspro.2013.08.779]
43. Vandenbussche, Lieselot (2018), Mapping Stakeholders' Relating Pathways in Collaborative Planning Processes; A Longitudinal Case Study of an Urban Regeneration Partnership, Planning Theory & Practice, 19 (4): 534-557, DOI: 10.1080/14649357.2018.1508737 [DOI:10.1080/14649357.2018.1508737]
44. Yang, Jing., Qiping Shen, Geoffrey., Bourne, Lynda., Man‐Fong Ho, Christabel., Xue, Xiaolong (2011), A typology of operational approaches for stakeholder analysis and engagement, Construction Management and Economics, 29 (2): 145-162, Available at: http://dx.doi.org/10.1080/01446193.2010.521759 [DOI:10.1080/01446193.2010.521759]
45. Zhuang, Taozhi; Qiana, Queena K; Visschera, Henk J; Elsingaa, Marja G; Wub, Wendong (2019), The role of stakeholders and their participation network in decision-making of urban renewal in China: The case of Chongqing, Cities, 92 (1): 47-58 [DOI:10.1016/j.cities.2019.03.014]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وبگاه متعلق به تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Applied Researches in Geographical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)