دوره ۲۵، شماره ۷۹ - ( ۱۰-۱۴۰۴ )                   جلد ۲۵ شماره ۷۹ صفحات ۰دوره۰فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Anafjeh K, Email: moosa_ka@pnu.ac.ir, Safaipour M, Sharifi A. (2025). Sustainable regeneration qarters and urban poverty structures reform with a future studies approach (the case study: Ahwaz metropolitan worn – out and inefficient textures). jgs. 25(79),
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4192-fa.html
عنافجه خلف، موسی کاظمی سیدمهدی، صفائی‌پور مسعود، شریفی عبدالنبی. بازآفرینی پایدار محلات و اصلاح ساختارهای فقر شهری با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: بافت‌های فرسوده و ناکارآمد کلان‌شهر اهواز) تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ۱۴۰۴; ۲۵ (۷۹)

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-۱-۴۱۹۲-fa.html


۱- دانش‌آموخته دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.، خوزستان، شهرستان باوی، شهر شیبان، خیابان فیضیه، پلاک ۱۴۸ ، dr.khalaf.anafje@gmail.com
۲- دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.،
۳- استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.،
۴- استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.، دانشگاه پیام نور شوش، شوش، ایران
چکیده:   (۶۸۱۲ مشاهده)
مقاله حاضر می‌کوشد تا 5 پیشران استراتژیک سیستم فقر شهری محلات هدف پژوهش را که از طریق فرآیند بازآفرینی قابلیت مدیریت، دست‌کاری و ردیابی اثر دارند به سیاست‌های فقرزدا مجهز کرده تا وضعیت کلی سیستم را در محلات مذکور ارتقاء دهد. با توجه به ضرورت اساسی ساماندهی اقتصادمحور فضا، هدف مقاله، بازآفرینی و اصلاح ساختارهای فقر شهری محلات هدف با رویکرد آینده‌پژوهی است. نوع تحقیق حاضر کاربردی و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی و با توجه به جدیدترین رویکردهای آینده‌پژوهی، ماهیتاً هنجاری است. پس از تهیه پرسشنامه تحلیل تعادلی آثار متقابل و تعیین شرح حالت‌های احتمالی و نوع هر حالت (سناریوهای عدم قطعیت)، استخراج قضاوت‌های کیفی 30نفر از خبرگان درباره تأثیر متقابل روابط شبکه‌ای از طریق نظرسنجی دلفی و تجزیه و تحلیل الگوریتمی داده‌ها به روش ciB در نرم‌افزار Scenario Wizard امکان‌پذیر شد. با توجه به وسعت ماتریس و ابعاد آن به اندازه (15*15)، نرم‌افزار سناریو ویزارد 3657پسناریو ترکیبی را بر اساس داده‌های وارد شده پرسشنامه تحلیل و تعداد 5سناریو قوی یا محتمل، 14سناریو با سازگاری بالا (سناریوهای باورکردنی) و 28سناریو ضعیف (سناریوهای ممکن) را گزارش دادند که در نهایت پس از صحه‌گذاری و اعتبارسنجی توسط خبرگان چهار سناریو با عناوین M-A، M-Sh، H-HA، Z-S.J به‌صورت توصیفی نام‌گذاری شدند. در پایان با استفاده از کلان‌روندهای موضوعی که به‌عنوان ابزارهای فنی مداخلات اقتصادی آینده مبنا در فرآیند بازآفرینی معرفی شده‌اند، برای هر پیشران سیاست‌های فقرزدا در قالب اقدامات موضوعی مبتنی بر سناریوی مطلوب، جهت اصلاح ساختارهای فقر شهری تدوین و پیشنهاد گردیدند.
     
نوع مطالعه: كاربردي | موضوع مقاله: جغرافیا و برنامه ریزی شهری

فهرست منابع
۱. احدنژاد محسن؛ حاضری صفیه؛ مشکینی ابوالفضل پیری عیسی. (۱۳۹۷). شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز). نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال ۹، شماره پیاپی ۳۲، بهار ۱۳۹۷، صص ۳۰-۱۵.
۲. آروین محمود؛ فرجی امین؛ بذرافکن شهرام. (۱۳۹۸). تحلیل فضایی پهنه‌های فقر؛ مطالعه موردی، قائم‌شهر. اقتصاد شهری، دوره ۳، شماره ۲، توالی ۵، صص ۵۶-۳۹.
۳. برک‌پور ناصر؛ اسدی ایرج. (۱۳۸۸). مدیریت و حکمروایی شهری، انتشارات دانشگاه هنر.
۴. بمانیان محمدرضا؛ رضایی‌راد هادی؛ رضایی مجید منصور. (۱۳۹۰). ارزیابی خصیصه‌های اقتصادی در شناسایی گستره‌های فقر شهری با استفاده از تکنیک Delphi و AHP؛ مطالعه موردی: شهر کاشمر. دو فصلنامه مدیریت شهری، ویژه‌نامه بهار و تابستان، صص ۱۶۹-۱۵۳.
۵. پاکرو نازلی؛ ستارزاده داریوش. (۱۴۰۱). بررسی مؤلفه‌های مؤثر در چالش‌های نهادی مشارکت شهروندی در بازآفرینی پایدار شهر، مطالعه موردی: شهر تبریز، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال بیست و دوم، شماره ۶۵، تابستان ۱۴۰۱.
۶. پوراحمد احمد؛ حبیبی کیومرث؛ کشاورز مهناز. (۱۳۸۹). سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به‌عنوان رویکردی نو در بافت‌های فرسوده شهری، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره اول، پاییز ۱۳۸۹، صص ۹۲-۷۳.
۷. جهانیان محمدرضا؛ رضایی‌راد هادی؛ منصور رضایی مجید. (۱۳۹۰). ارزیابی خصیصه‌های اقتصادی در شناسایی گستره‌های فقر شهری با استفاده از تکنیک‌های DelPhi و Ahp (مطالعه موردی: شهر کاشمر)، دو فصلنامه مدیریت شهری، ویژه‌نامه شماره بهار و تابستان ۱۳۹۰، صص ۱۶۶-۱۵۳.
۸. خدادادکاشی فرهاد؛ باقری فریده؛ حیدری خلیل؛ خدادادکاشی امید (۱۳۸۱). اندازه‌گیری شاخص‌های فقر در ایران، کاربرد انواع خط فقر، شکاف فقر، شاخص فقر، گروه پژوهش آمارهای اقتصادی، تهران.
۹. رضایی محمدرضا؛ علیان مهدی؛ خاوریان امیررضا. (۱۳۹۳). شناسایی و ارزیابی گستره‌های فضایی فقر شهری در شهر یزد، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره ۴۶، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۳، صص ۶۷۷-۶۹۵.
۱۰. رفیعیان مجتبی؛ زاهد نفیسه. (۱۴۰۰). مدل‌سازی میزان فرسودگی شهری و گونه شناسی بافت فرسوده شهر قم، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره ۵۳، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۰، صص ۳۶۵-۳۸۷.
۱۱. روستایی شهریور؛ کرباسی پوران. (۱۳۹۷). شناسایی و ارزیابی گستره‌های فقر شهری در محلات شهر مراغه، توسعه محلی (روستایی-شهری). دوره نهم، شماره ۲، صص ۲۱۴-۱۹۷.
۱۲. زادولی فاطمه. (۱۳۹۷). سنجش الگوی گستردگی فقر شهری با رویکرد آینده‌پژوهی (نمونه موردی: کلان‌شهر تبریز)، رساله دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، استادان راهنما: دکتر شهریور روستایی و دکتر اکبر اصغری زمانی، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز.
۱۳. زالی نادر. (۱۳۹۰). آینده‌نگاری راهبردی و سیاست‌گذاری منطقه‌ای با رویکرد سناریونویسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهارم، شماره ۴، شماره مسلسل ۵۴، صص ۵۴-۳۳.
۱۴. زنگانه احمد؛ تلخابی حمیدرضا؛ گازرانی فریدون. (۱۳۹۴). گستره‌های فضایی فقر شهر اراک، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال دوم شماره ۱، صص ۱۰۷-۹۳.
۱۵. زیاری کرامت‌الله، ربانی طاها؛ ساعدموچشی رامین. (۱۳۹۶). آینده‌پژوهی پارادایمی نوین در برنامه‌ریزی با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای (مبانی، مفاهیم، رویکردها و روش‌ها). چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
۱۶. زیویار پروانه؛ عظیمی آزاده؛ فرجی ملائی امین. (۱۳۹۳). برنامه‌ریزی و مدیریت نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره).
۱۷. شورچه محمود. (۱۳۹۶). جغرافیای شهری معاصر، مبانی و کاربرد، انتشارات پرهام نقش.
۱۸. شورچه محمود. (۱۳۹۶). نگرش فضایی به اقتصاد شهری، انتشارات پرهام نقش.
۱۹. صفائی‌پور مسعود. (۱۳۹۷). مبانی اقتصاد شهری، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.
۲۰. صفائی‌پور مسعود؛ دامن‌باغ صفیه. (۱۳۹۸). تحلیل مؤلفه‌های بازآفرینی شهری در بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز، نشریه علمی-پژوهشی توسعه کالبدی، سال چهارم، شماره ۳(سری جدید) پیاپی ۱۵، پاییز، صص ۱۲۲-۱۰۳.
۲۱. صفائی‌پور مسعود؛ زارعی جواد. (۱۳۹۶). برنامه‌ریزی محله‌محور و بازآفرینی پایدار بافت‌های فرسوده شهری با تأکید بر سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: محله جولان شهر همدان). مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه گلستان، سال هفتم، شماره مسلسل بیست و سوم، بهار ۱۳۹۶، صص ۱۳۵-۱۴۹.
۲۲. صفائی‌پور مسعود؛ شنبه‌پور فرشته. (۱۳۹۸). آینده‌نگاری توسعه شهری مبتنی بر سناریونویسی (مطالعه موردی: کلان‌شهر اهواز). مجله جغرافیا و روابط انسانی، زمستان ۱۳۹۸، دوره ۲، شماره ۳، پیاپی ۷. صص ۴۵۶-۴۷۵.
۲۳. صفائی‌پور مسعود؛ علیزاده هادی. (۱۳۹۳). سنجش میزان اولویت اهداف کلان بافت فرسوده مرکزی اهواز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی میزان فازی fahp، جغرافیا و توسعه، شماره ۳۵، تابستان.
۲۴. صفائی‌پور مسعود؛ مدانلو جویباری مسعود. (۱۳۹۵). سیاست‌های زمین شهری در بازساخت بافت فرسوده شهری، نشر نیبگ، کرج، ۱۳۹۵.
۲۵. عابدین درکوش سعید. (۱۳۹۴). درآمدی به اقتصادی شهری، انتشارت مرکز نشر دانشگاهی، چاپ هشتم، تهران.
۲۶. عزیزی منصور؛ موحد علی؛ ساسانپور فرزانه؛ کرده نعمت. (۱۳۹۳). تحلیلی بر وضعیت فقر شهری (مطالعه موردی: شهر مهاباد). مجله سپهر، دوره بیست و سوم، شماره نودم، صص ۶۹-۶۰.
۲۷. عنافجه خلف؛ مرصوصی نفیسه. (۱۳۹۹). تحلیلی بر رشد هوشمند شهری با رویکرد سنجش فرم فضایی پایدار شهر، برآوردی برای توسعه میان‌افزا در کلان‌شهر اهواز، سومین کنفرانس بین‌المللی توسعه علوم جغرافیا، گردشگری و توسعه پایدار ایران.
۲۸. قاسمی‌سیانی محمد؛ حقی مهدی. (۱۳۹۵). تبیین گستره فقر شهری و شناسایی سکونتگاه‌های غیررسمی از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: نسیم شهر تهران). فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال ۶، شماره پیاپی ۲۴، زمستان ۱۳۹۵، صص ۲۵۶-۲۴۵.
۲۹. کریمی کندوزی ماجده. (۱۴۰۲). ارزیابی میزان تأثیرپذیری رشد هوشمند شهری از پارامترهای اقتصادی و اجتماعی (مطالعه موردی: شهر اصفهان). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی, سال بیست و سوم، شماره ۶۹، تابستان ۱۴۰۲.
۳۰. گروه آینده‌اندیش بنیاد توسعه فردا. (۱۳۸۴). روش‌های آینده‌نگاری تکنولوژی، چاپ اول، انتشارات بنیاد توسعه فن‌آوری نور دانش، تهران.
۳۱. مجیدی خامنه بتول؛ محمدی علیرضا. (۱۳۸۴). درآمدی بر شناخت و سنجش فقر شهری، نشریه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیایی ایران، دوره جدید، سال سوم، شماره ۶ و ۷، استادان راهنما: دکتر محمد سلیمانی و دکتر احمد زنگانه. پاییز و زمستان ۱۳۸۴، صص ۱۳۵-۱۴۵.
۳۲. معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری کلان‌شهر اهواز. (۱۳۹۹). آمارنامه کلان‌شهر اهواز، انتشارات اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اهواز.
۳۳. مقیمی ابوالفضل. (۱۳۹۵). معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی در رویکردهای نظری به برنامه‌ریزی شهری، معماری و صنعت ساختمان، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ۳۸.
۳۴. موحد علی؛ ولی‌نوری سامان؛ حاتمی‌نژاد حسین؛ زنگانه احمد؛ کمانرودی کجوری موسی. (۱۳۹۵). تحلیل فضایی فقر شهری در کلان‌شهر تهران، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری، سال چهارم شماره سوم، صص ۳۶-۱۹.
۳۵. موسوی میرنجف؛ جلالیان اسحاق؛ کهکی فاطمه‌سادات. (۱۳۹۶). تدوین سناریوهای عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری استان آذربایجان غربی با استفاده از سناریوویزارد، گردشگری شهری دوره ۴، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۶، صص ۶۲-۴۹.
۳۶. موسی‌وند جعفر. (۱۳۹۷). آینده تحولات فضایی بخش مرکزی کلان‌شهر تهران، رساله دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، استادان راهنما: دکتر محمد سلیمانی و دکتر احمد زنگانه، دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم جغرافیایی.
۳۷. نظرپوردزکی امیر؛ پریزادی طاهر؛ حیدری‌نیا سعید؛ نظرپوردزکی رضا. (۱۳۹۶). برنامه‌ریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری با استفاده از تکنیک AIDA، مطالعه موردی: بافت فرسوده اهواز، فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، سال چهارم، شماره پانزدهم، صص ۱۴۹-۱۳۴.
۳۸. نظم‌فر حسین؛ علی‌بخشی آمنه. (۱۴۰۰). آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی توسعه گردشگری (نمونه موردی: استان اردبیل)، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی, سال بیست و یکم، شماره ۶۳، زمستان ۱۴۰۰.
39. Akinyemi, F.O; Biigirimana, F. (2012). A spatial Analysis of poverty in Kigali-Rwanda using indicators of household living standard. Rwanda journal, 26(1): 3-22. [DOI:10.4314/rj.v26i1.1]
40. Alpopi, C; manole, C. (2014). Integrated urban regeneration-station for city revitalize. Procardia economic & finance be. 178-185. [DOI:10.1016/S2212-5671(13)00130-5]
41. Bolay, J-c; Kern, AL. (2019). Intermediary cities In: Wiley-Blackwell encyclopedia of urban and regional studies-wily-Blackwell, Hoboten. 207-221. [DOI:10.1002/9781118568446.eurs0163]
42. Bray, R; et al. (2020). Realizing Poverty in all its dimensions. Six country Participatory study, world development in Press. [DOI:10.1016/j.worlddev.2020.105025]
43. Bray, R; Robert, W; De laat, M; Godino, X; Ugarte, A. (2019). The hidden dimensions of poverty. Paris: international movement ATD for world.
44. Curley, A. (2005). Theorise of urban Poverty and implications for public housing policy. J. soc. Welfare. 32-97. [DOI:10.15453/0191-5096.3073]
45. Fahey, L; Robert, M.R. (1998). Sufficiency of infrastructure capacity for Infill Development. Journal of Planning and Development, Vo1.116, No.3.
46. Frantzes, K. (2016). Urban Resilience, A concept for co-creating cities of the future Erasmus University Rotterdam, the Netherlands.
47. Nagendra, H; Baiz, B; Lwasas, E.S. (2018). The urban south and the predicament of global transport sustainability. Nat sustain. 1: 341-349. [DOI:10.1038/s41893-018-0101-5]
48. Ren, C. (2011). Modeling poverty dynamics in moderate-poverty neighbor hoods: a multi-level approach (Doctoral dissertation, the Ohio state university).
49. Sanyal, R. (2015). Refugees and Urban Poverty: A Historical View from Calcutta. In: The City in Urban Poverty. EADI Global Development Series. Pages 137-Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137367433_7 [DOI:10.1057/9781137367433.0013]
50. Zirius. (2012). Retrieved from http://www.cross.impact.del.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وبگاه متعلق به تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Applied Researches in Geographical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)