1- دانشگاه زنجان-ایران ، email: asakereh1@yahoo.com
2- دانشگاه زنجان- ایران
چکیده: (6423 مشاهده)
تمام بخار آب موجود در ستونی از جو که قابلیت بارش دارد و از سطح زمین تا نقطه پایانی بخارآب در جو ادامه پیدا میکند، آب قابل بارش کلیگویند. این عنصر تحت تاثیر توپوگرافی و همچنین ارتفاع دچار تغییراتی میگردد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر عوامل محلی و مکانی بر توزیع بیشینههای آب قابل بارش ایران میباشد. برای این منظور دادههای فشار، رطوبت ویژه ، مولفه مداری و مولفه نصفالنهاری از پایگاه داده NCEP/NCAR وابسته به سازمان اقیانوسشناسی ایالاتمتحده استخراج و مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفت. روشهای مورد استفاده در این مطالعه، ضریب همبستگی و رگرسیون میباشد. سپس به منظور دست یابی بهتری نسبت به آب قابل بارش شیب تغییرات و روند شیب تغییرات بیشینه آب قابل بارش محاسبه گردیده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که در بین عوامل مکانی، ارتفاع بیشترین تأثیر را در توزیع مکانی بیشینه آب قابل بارش داشته است. برخلاف بسیاری از دانشمندان که بر این عقیده بودند که با افزایش عرض جغرافیا، آب قابل بارش کاهش پیدا میکند، این قاعده در محدوده جو ایران کمتر به چشم میخورد. با این وجود بیشتر شیب تغییرات آب قابل بارش در بخشهای از ارتفاعات زاگرس، غرب و جنوب غرب رخ داده است. نتایج حاصل از تحلیل چرخه ها نشان داد که بیشینه های آب قابل بارش در ایران دارای چرخه های کوتاه مدت 2 تا 4 ساله میباشند.